تحلیل انتقادی دیدگاه مکتب تفکیک در مورد رهیافت عقل‌گرایانۀ فلسفی به دین

Authors

Abstract:

مکتب تفکیک به‌کارگیری عقل و استدل‌های فلسفی را در فهم گزاره‌ها، مدعیات و باورهای دینی به طور جدی رد کرده است. پیروان این مکتب رهیافت عقل‌گرایانۀ فلسفی در باب فهم دین را کاملاً متضاد با دینداری و ایمان معرفی و معرفت صحیح دینی را به راه وحیانی منحصر می‌کنند. هدف این نوشتار بازخوانی روش تفکیکی و نقد و بررسی ادعاها و استدل‌های مربوط به آن است. این مقاله با روش کتابخانه‌ای و از طریق بررسی آثار مکتوب این جریان به توصیف و تحلیل این نظریه می‌پردازد. سپس، با نگرشی انتقادی ادعاها و استدل‌های نظریۀ تفکیک را بررسی می‌کند. در این پژوهش استدلال خواهد شد که نه‌تنها استدل‌های مدافعان مکتب تفکیک استحکام کافی ندارد، بلکه بر این رهیافت نقدهایی جدی وارد است و ادعای این مکتب بر ناکارآمدی روش فلسفی و تأکید بر نوعی ایمان‌گروی قابل‌دفاع نیست. در پایان نشان داده خواهد شد که با وجود محدودیت شناخت عقلی در فهم کامل دین، رهیافت معرفت‌شناختی فلسفی در تقابل با معارف دینی قرار ندارد. هرچند عقل‌گرایی افراطی نیز قابل‌دفاع نیست. درنتیجه، می‌توان فهم فلسفی از دین را دارای اعتبار معرفت‌شناختی دانست.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تحلیل انتقادی دیدگاه مکتب تفکیک در مورد رهیافت عقل گرایانۀ فلسفی به دین

مکتب تفکیک به کارگیری عقل و استدل های فلسفی را در فهم گزاره ها، مدعیات و باورهای دینی به طور جدی رد کرده است. پیروان این مکتب رهیافت عقل گرایانۀ فلسفی در باب فهم دین را کاملاً متضاد با دینداری و ایمان معرفی و معرفت صحیح دینی را به راه وحیانی منحصر می کنند. هدف این نوشتار بازخوانی روش تفکیکی و نقد و بررسی ادعاها و استدل های مربوط به آن است. این مقاله با روش کتابخانه ای و از طریق بررسی آثار مکتوب ...

full text

تحلیل انتقادی دیدگاه مدرسی طباطبایی در کتاب «مکتب در فرایند تکامل» در مورد احادیث شیعی

مؤلف کتاب «مکتب در فرایند تکامل» در طرحی که در مورد تاریخ اندیشۀ شیعۀ امامیه پی ریزی کرده است، درخصوص مواردی از احادیث شیعه که با این طرح ناسازگار به نظر می رسد، مسئلۀ جعلی بودن آن روایات را مطرح کرده است. مواردی را که مؤلف در مورد آن ها به جعلی بودن حکم داده است می توان به سه دسته تقسیم کرد؛ مواردی که توضیح های مؤلف دربارۀ علت جعلی بودن آن ها ناکافی به نظر می رسد، مواردی که توضیح های مؤلف دربا...

full text

بررسی انتقادی روش شناسی مکتب تفکیک

روش شناسی مکتب تفکیک دارای چه ویژگی هایی است و چه انتقادهایی بر آن وارد است؟ فرضیة تحقیق این است: مکتب تفکیک نام جریانی است که در ارزش و اعتبار روش عقلی تردید دارد. این جریان، ضمن منحصر دانستن روش یقینی در وحی، وحی را ابزار سنجش عقل قلمداد می کند. بررسی ها نشان می دهد که تردید در اعتبار روش عقلی موجب می گردد که این جریان به ورطة ظاهرگرایی درافتد و، ضمن نفی اعتبار و ارزش روش تبیین و روش تفهمی،...

full text

تحلیل انتقادی پنج رهیافت به مسئله شر در حیوانات

رویکرد اصلی نوشتار حاضر، واکاوی و بررسی پنج دیدگاه طرح‌شده در دوره معاصر، درباره مسئله شر در عالم حیوانات است. همچنان‌که می‌توان به‌نحو محصلی درباب شرور وارده بر انسان‌ها سخن گفت و راه‌کارهایی ارائه نمود، در حیوانات نیز، این دشواره، جای پژوهش و سنجش دارد. آنگاه این مسئله، اهمیت خویش را نمایان می‌سازد، که دفاع از اختیار و اراده‌مندی در حیوانات، به‌سختی قابل اثبات و طراحی است. دامنه طرح مسئله شر،...

full text

فلسفه‌گریزی در مکتب تفکیک

میرزامهدی اصفهانی در حوزة مشهد مؤسس مکتبی بود که بعدها به مکتب تفکیک معروف شد. محمدرضا حکیمی اولین‌بار واژة تفکیک را برای این نحلة فکری پیشنهاد کرد. به اعتقاد وی مکتب تفکیک جهان‌بینی‌ای است که مفاهیم و علوم بشری‌ای مانند فلسفه را از معارف ناب الهی برگرفته از کتاب و سنت تفکیک می‌کند. آن‌ها معتقدند نباید هیچ‌گونه ناخالصی را در فهم معارف دینی راه داد. از‌این‌رو به‌شدت مخالف به‌کارگیری عقل به شیوة ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 46  issue 1

pages  111- 130

publication date 2013-04-21

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023